تیر ورق چیست؟ | نحوه ساخت و کاربرد تیر ورق

فهرست مطالب

تیر ورق چیست ؟

اجزای تشکیل دهنده تیر ورق

تیر ورق چگونه ساخته می شود؟

تیرآهن و تیر ورق چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

 انواع تیر ورق و تیرآهن

تیر ورق چه کاربردی دارد؟

معایب تیر ورق

سوالات کاربردی

تیر ورق چیست ؟

سازه ساختمان مهم ترین جزو یک ساختمان است که اسکلت آن را تشکیل می دهد. برای ساخت سازه های ساختمانی از تیرآهن و تیر ورق و مصالح دیگر استفاده می شود. قبلا در خصوص تیرآهن صحبت کرده ایم و با آن آشنا شده اید. تیر ورق، حاصل از سه ورق است که یک ورق نقش جان را ایفا می کند و دو ورق دیگر نقش بال. این تیر قادر به تحمل بارهای سنگین می باشد و بیشتر برای مواردی که بارهای سنگین عمودی وجود دارد استفاده می شود. در تیرورق  ورقها به وسیله فلنج افقی (بال) و پیلت عمودی (جان)، جوش و یا پرچ به یکدیگر متصل می شوند. در قدیم به دلیل نبود تکنولوژی جوشکاری بیشتر از ورق های پرچ شده استفاده می شد. تیرورق جوشی از تیرپرچی بسیار زیباتر و سبک وزن تر می باشد.

اجزای تشکیل دهنده تیر ورق

تیر ورق از اجزای زیر تشکیل شده است:

• جان تیر(تیغه)
• بال تیر (فلنج)
• سخت کننده تیر (استیفنر)

جان تیر(تیغه)

به جان در  تیر ورق تیغه (web plate) می گویند.  دو صفحه فلنج به وسیله تیغه از هم جدا می شوند. جان تیر در برابر نیروی برشی که در تیر ورق ایجاد می شود، مقاومت بالایی دارد. ضخامت صفحات جان تیرورق از 8 تا 15 میلی متر می باشد. بسته به نوع و عمق صفحه مقدار بارگذاری متفاوت است.

بال تیر (فلنج)

به بال تیرورق Flanges plate می گویند. بال تیرورق صفحات به صورت افقی نصب می شوند و از بالا و پایین توسط وب از هم جدا می شوند. مقاومت در برابر نیروی خمشی که روی تیرورق قرار دارد، وظیفه ی اصلی فلنج می باشد.

برای اینکه فلنج در برابر گشتاور خمشی مقاومت خوبی داشته باشد باید دارای عرض و ضخامت مناسبی باشد. ساختار تیر ورق از وب، سخت کننده و فلنج تشکیل شده است که به وسیله ی جوشکاری و یا پیچ و مهره به هم متصل شده اند.

سخت کننده (Stiffeners)

سخت کننده های ورق تیر به دو دسته تقسیم می شوند.

• سخت کننده عمودی (Vertical Stiffeners)
• سخت کننده افقی (Horizontal Stiffeners)

سخت کننده عمودی

سخت کننده عمودی، سخت کننده عرضی نامیده می شود. این سخت کننده در سمت راست فلنج متصل می شوند.

برای مواردی که ضخامت جان تیر از 1.85 کم تر باشد، از سخت کننده میانی استفاده می شود تا از خم شدن جان جلوگیری شود و نیروی کمانش در جان تیر افزایش یابد.

سخت کننده افقی

به موازات بال تیر، سخت کننده افقی قرار می گیرد. سخت کننده افقی، سخت کننده طولی نامیده می شود. نیروی کمانش در قسمت جان به وسیله ی این سخت کننده ها افزایش می یابد. سخت کننده طولی به صورت پیوسته و ناپیوسته طراحی می شوند. سخت کننده افقی، تنها در برابر نیروی کمانشی که به جان تیر وارد می شود، مقاومت به وجود می آورد و در برابر تحمل بار از جان و بال تیر مقاومتی ایجاد نمی کند.

تیر ورق چگونه ساخته می شود؟

ورق مناسب با ضخامت صحیح انتخاب و توسط دستگاه های برش، برش داده می شوند. سپس به صورت صحیح جوشکاری می شود. به عبارتی:

• ورق انتخاب شده که عموما ورق سیاه می باشد، توسط دستگاه های cnc برش داده می شود.
• به وسیله ی جوشکاری زیر پودری، درز ایجاد شده بین ورق ها روی شاسی گرفته می شود.
• کنترل جوش ها و بازرشی انجام می شود.
• فرآیند خال جوش و مونتاژ جان و بال صورت می گیرد.
• صفحه ستون مونتاژ می شود.
• بال و جان تیر ورق تاب گیری می شود.
• جوشکاری تیر ورق تکمیل می گردد.

تیرآهن و تیر ورق چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

همانطور که گفته شد، مهم ترین عنصر یک سازه ی فلزی، تیرآهن و تیر ورق می باشد. اصلی ترین تکیه گاه های افقی یک سازه تیر ورق است که تیرآهن های سایز کم را پشتیبانی می کند. اما هم تیرآهن و هم تیر ورق، هر دو تیر محسوب می شوند که تفاوت هایی با یکدیگر دارند. تیر ورق در سیستم های کف، سقف و دیوارهای موازی برای تحمل بارهای وارد شده، استفاده می شوند. تیر ورق از دیگر تیرآهن ها نیز پشتیبانی می کند. به عبارتی شفاف تر اصلی ترین پشتیبان افقی یک سازه، تیر ورق محسوب می شود که از تیرآهن های کوچکتر پشتیبانی می کند و برای تحمل بارهای متمرکز به ستون ها  طراحی شده است.یکی دیگر از تفاوت های تیرآهن و تیر ورق، اندازه آنها می باشد. تیر ورق از تیرآهن بسیار بزرگ تر است به صورتی که از تیر ورق به عنوان تیر اصلی و افقی سازه و از تیرآهن به عنوان تیکه گاه سازه ای کوچک استفاده می شود.

 از نظر عملکرد، تیر ورق با تیرآهن تفاوت چندانی ندارد و هر دو وظیفه ی ایجاد مقاومت در سازه در برابر نیروهای وارد شده دارند. از آنجایی که تیرآهن ، تیر ثانویه محسوب می شود، نیروهای وارد شده به آن به تیر ورق منتقل می گردد، و تیر ورق آنها را به ستون انتقال می دهد.

 انواع تیر ورق و تیرآهن

تقسیم بندی تیرآهن بر اساس نوع پشتیبانی

• ساده
• استوار
• متداوم
• پایه
• خرپا

تقسیم بندی تیرآهن بر اساس نوع هندسه

• صاف
• منحنی
• مخروطی

تقسیم بندی تیرآهن بر اساس شکل مقطع

• تیرآهن I
• تیرآهن T
• تیرآهن C

تیر ورق چه کاربردی دارد؟

مهم ترین کاربرد تیر ورق، ایجاد تحمل در سازه است. دیگر کاربرد های تیر ورق عبارتند از:

• ساخت پل: تیر ورق در برابر نیروهای دینامیکی و نورد تحمل بالایی دارد و به همین منظور از آن در پل سازی استفاده ی گسترده ای می شود.
• ساخت سوله
• ساخت قطعات جرثقیل
• ساخت برج
• ساخت روگذر
• ساخت برج و سازه های دارای ارتفاع بالا
• تیر ورق چه مزایایی دارد؟
• برای تحمل بارهای سنگین تیر ورق، مناسب می باشد.
• با استفاده از تیر ورق، سرعت ساخت و ساز نیز بیشتر می شود.
• در برابر شکست های ناشی از خستگی، تیر ورق مقاومت بالایی دارد.

معایب تیر ورق

• تیر ورق کارایی برای حمایت از دهانه های بزرگ ندارد.
• تیر ورق ظاهر زیبایی ندارد.
• هزینه ی تولید تیر ورق بسیار بالا می باشد و مقرون به صرفه و اقتصادی نمی باشد.
• حمل و نقل تیر ورق به دلیل وزن بالایی که دارد دشوار می باشد.

سوالات کاربردی

تیر ورق چیست و چه کاربردی دارد؟

تیر ورق، حاصل از سه ورق است که یک ورق نقش جان را ایفا می کند و دو ورق دیگر نقش بال. این تیر قادر به تحمل بارهای سنگین می باشد و بیشتر برای مواردی که بارهای سنگین عمودی وجود دارد استفاده می شود. در تیرورق  ورقها به وسیله فلنج افقی (بال) و پیلت عمودی (جان)، جوش و یا پرچ به یکدیگر متصل می شوند.

اجزای تشکیل دهنده تیر ورق چیست؟

تیر ورق از اجزای زیر تشکیل شده است:

• جان تیر(تیغه)
• بال تیر (فلنج)
• سخت کننده تیر (استیفنر)

مهم ترین کاربرد تیر ورق چیست؟

مهم ترین کاربرد تیر ورق، ایجاد تحمل در سازه است. 

از تیر ورق به چه دلیل در پل سازی استفاده می شود؟

تیر ورق در برابر نیروهای دینامیکی و نورد تحمل بالایی دارد و به همین منظور از آن در پل سازی استفاده ی گسترده ای می شود.