پروفیل چیست؟ انواع پروفیل و کاربردهای آن

فهرست مطالب:

• تاریخچه پروفیل
• پروفیل
• فرایند تولید پروفیل
• نورد سرد
• نورد گرم
• نورد مرکب
• قوطی ساختمانی
• قوطی مبلی
• پروفیل صنعتی
• نبشی
• ناودانی
• چهار پهلو
• پروفیل کلاهی
• پروفیل hss
• پروفیل درب و پنجره
• قوطی گالوانیزه
• قوطی ستونی
• پروفیل z

تاریخچه پروفیل

ایده ای اولیه پروفیل از چوب های درخت بامبو آماده است. شکل‌گیری‌ صنعت‌ پروفیل ‌توخالی از سال‌های‌ بعد از جنگ‌ جهانی‌ دوم‌ آغاز شد. در جنگ‌ جهانی‌ دوم با انقلاب وسیعی که در صنعت فولاد شکل گرفت  رفته رفته  احساس نیاز به مقاطع توخالی در صنعت و ساختمان بیشتر شد. در ایران نیز پس از جنگ جهانی دوم به دلیل کمبود بودجه و افزایش قیمت برای ساخت درب و پنجره ، از پروفیل به جای چهارچوب های چوبی استفاده شد از همین رو در سال 1340 اولین کارخانه تولید لوله و پروفیل ساخته شد. در سال 1890 از ورق های رولی به هم پرچ شده پلی به اسم فورث  با ارتفاع 521 متر طول، ساخته شد که بعد از آن یک کارخانه ی آلمانی به اسم مانسمان موفق به تولید رول های ورقی که به صورت اوریب سوراخ شده، شد و امکان ساخت این نوع مقاطع را فراهم نمود. از این نوع مقاطع برای اتصالات سازه ای استفاده می شد تا اینکه با رشد تکنولوژی و رشد ساختمان سازی، نیاز به اتصالات قوی تری احساس شد و در همین حین با ساخت لوله های بدون درز توسط شرکت برادران مانیسمان، قوطی های فلزی فولادی با کیفیتی در ابعاد و اندازه های مختلف وارد بازار مقاطع فولادی شدند و قوطی های پروفیل معنای دقیق تری پیدا کرند. بعد از جنگ جهانی دوم با پیشرفتی که در جوش یکپارچه مقاطع صورت گرفت، صنعت جوشکاری رشد چشمگیری پیدا کرد. حال دیگر مقاطع به راحتی به یکدیگر جوش می خورد و یا حتی بدون جوش مقاطع تو خالی تولید می شد. سرانجام با اختراع دستگاه برش مولر در سال 1952، پروفیل های تو خالی ساخته شد.

پروفیل

پروفیل به معنای ثایت بودن یک مقطع در طولی مشخص است اما در ساختمان سازی به مقطعی گرد، مربع یا مستطیل به صورت بسته یا باز گفته می شود که برای ساخت درب و پنجره، نرده، راه پله و حتی اسکلت فلزی استفاده می شود. به عبارتی دقیق تر پروفیل  در واقع یک مقطع  تو خالی به شکل دایره، مستطیل یا مربع است.  از پروفیل استفاده فروانی در ساخت و ساز می شود از ساخت درب و پنجره گرفته  تا ساخت پل و ساختمان. قوطی پروفیل دارای مدل های متفاوتی است که بسته به کاربرد و نوع استفاده از یکدیگر متمایز می شوند.  پروفیل ها می تواند توسط برش از ورق های فلزی و مقاطع فولادی مانند تیرآهن و لوله یا تخصصا از نورد گرم تولید شوند. امروز از پروفیل های فولادی استفاده زیادی در ساختمان سازی، صنعت و راه سازی می شود در ادامه به صورت مختصر در خصوص نحوه تولید قوطی پروفیل، انواع قوطی پروفیل و کاربرد های آن صحبت خواهیم کرد.

فرایند تولید پروفیل

برای تولید پروفیل از تکنولوژی نورد گرم، نورد سرد و یا نورد مرکب استفاده می شود.

1. نورد سرد

به وسیله فرم دادن ورق های فولادی توسط روش خم یا پرس تولید می شود. نورد سرد پروفیل به دو روش مستقیم و غیر مستقیم انجام می گیرد. در روش مستقیم بعد از برش ورق با روش خم کاری یا پرس ورق ها به شکل دلخواه تغییر داده شده و بعد از جوشکاری لبه ها، پروفیل تولید می شود اما در روش غیر مستقیم ورق ابتدا به لوله تبدیل شده سپس به شکل نهایی فرم دهی می شود. از روش مستقیم برای تولید پروفیل های باز و از روش غیر مستقیم برای تولید پروفیل های بسته استفاده می شود.

2. نورد گرم

از شمش های فولادی طی فرایند نورد گرم تولید می شود.

3. نورد مرکب

ترکیبی از فرایند نورد گرم و نورد است.

انواع پروفیل

قوطی ساختمانی

قوطی ساختمانی در دوشکل مربع و مستطیل تولید می شود که دارای وزن کم و استقامت بالایی است. عمده استفاده از این نوع قوطی در ساختمان سازی برای ساخت درب و پنجره، نرده فلزی، و اطراف راه پله ها می باشد. پروفیل بنا بر کاربردی که دارد در اشکال مختلف تولید می شود که در ادامه انواع پروفیل را به صورت کامل بررسی خواهیم کرد.

قوطی مبلی

مقطعی است توخالی به شکل سه گوش، چهارگوش، دایره و یا ترکیبی ازآن. قوطی مبلی دارای وزن سبک همراه با استحکام بالا است که به آن در صنعت پروفیل سبک نیز می گویند.  مهم ترین ویژگی پروفیل مبلی وزن کم همراه با انعطاف پذیری بالا آن می باشد. از پروفیل مبلی در تولید مبلمان اداری و خانگی، تولید فروفوژه، ساخت تجهیزات صنایع هوایی، اتومبیل سازی،  تجهیزات و مبلمان شهری، دوچرخه سازی، تابلوسازی و... استفاده می شود.

پروفیل صنعتی

از ورق سیاه با ضخامت بالا تولید می شود که در صنعت به آن پروفیل سنگین می گویند. از پروفیل صنعتی در ساخت اسکلت فلزی ساختمان ها ، ساخت ماشین ها و دستگاه های صنعتی، ساخت شاسی نفت کش و تریلرها،  بیلبوردها و تابلوهای تبلیغاتی، ساخت ستون ها و پایه های سازه های غول پیکر، خودرو سازی و کشتی سازی، پروژه های عمرانی مثل سد سازی و پل سازی، صنایع نظامی و ... استفاده می شود.

نبشی

از دوضلع عمود بر هم تشکیل شده  که  طی فرایند نورد گرم تولید می شود و شکلی شبیه به l یا v انگلیسی دارد. نبشی، بنا بر طول و ضخامت بال های آن به دو مدل نبشی بال مساوی و بال نامساوی تقسیم می شود. از این محصول برای ساخت ستون ها، نبشی کشی، اتصال پل به ستون، ساختن خرپا و متصل کردن تیرآهن به بیم های باربر و ... مورد استفاده قرار می گیرد.

ناودانی

پروفیلی است که شکلی شبیه به u  و c انگلیسی دارد. ناودانی بنابر روش تولید به مدل های، پرسی، فابریک، مشبک و ساده تقسیم می شود. از این محصول بنا بر روش تولید در ساخت تجهیزات ساخت و ساز، ساختمان سازی، ساخت تجهیزات دریایی و ... دارد.

چهار پهلو

مقطع فولادی توپر به شکل مربع است.  خواص چهارپهلو به روش تولید آن بستگی دارد. روش های تولید این پروفیل گرم، سرد و ترانسی می باشد که پروفیل ترانسی با کیفیت تر از پروفیل گرم و حتی سرد است. از این پروفیل در ساخت قسمت‌های تزیینی سازه، ساخت درب و پنجره، شفت، محور اتصالات، ابزارهای فولادی مختلف، قاب، بست و ... استفاده می شود.

پروفیل کلاهی

از ورق فولادی تولید می شود که بنابر کاربرد، ورق فولادی برای  تولید این نوع پروفیل متفاوت می باشد. به پروفیل کلاهی در صنعت پروفیل Hat  نیز می گویند. این پروفیل برای ساخت انواع ماشین آلات صنعتی، سطوح انتقال و... استفاده می شود.

پروفیل hss

مقطع  فولادی تو خالی است. واژه h .s.s  مخفف کلمات Hollow structural sections به معنی مقاطع ساختاری تو خالی می باشد. این پروفیل به شکل مستطیل، دایره و بیضی است. از این پروفیل به دلیل انعطاف پذیری بالا و خاصیت جوش پذیری بالا در ساخت برج های انتقال نیرو، سکوهای نفتی،تجهیزات ساختمان، ماشین آلات کشاورزی، مبلمان اداری، قفسه های انبار و ... استفاده می شود.

پروفیل درب و پنجره

برای تولید درب و پنجره استفاده می شود. پروفیل در و پنجره از پروفیل های لنگه دری، پروفیل لنگه، پروفیل لنگه کشویی، پروفیل میانی، پروفیل فریم کشویی، سپری، کلاف و پروفیل زهوار، پروفیل پانل، پروفیل اتصال قاب به قاب تشکل شده است. در ادامه هرکدام را شرح خواهیم کرد

1. پروفیل لنگه دری:پروفیل لنگه دری دارای ابعاد بزری است و برای تولید لنگه درب از آن استفاده میکنند.
2. پروفیل لنگه: برای بازشو پنجره از پروفیل لنگه استفاده میکنند.
3. پروفیل لنگه کشویی: برای تولید ستون و لنگخ پنجر های کشویی مورد استفاده قرار میگیرد.
4. پروفیل میانی: برای فریم درب های بیرون بازشو و ستون پنجره ها از پروفیل میانی استفاده میشود.
5. پروفیل فریم کشویی: برای تولید کلاف پنجره کشویی است.
6. پروفیل زهوار: پروفیل زهوار جهت نگه داشتن شیشه و پانل ایتفاده میشود.
7. پروفیل پانل: پروفیل پانل یک صفحه با عرض 10 سانتی متر است که صفحات در هم قفل میشوند برای قسمت های پاخور مناسب است.
8. پروفیل اتصال قاب به قاب: جهت اتصال چند پنجره به صورت صاف و پست سرهم از پروفیل اتصال قاب به قاب استفاده میکنند.
9. سپری

 به دو روش فابریک و پرسی طی فرایند نورد گرم و سرد باشکلی شبیه به ظاهر t انگلیسی تولید و روانه بازار می شود. این پروفیل به پروفیل t نیز معروف است و  بیشتر برا ی اتصالات قوی در صنعت و ساختمان استفاده می شود.

قوطی گالوانیزه

قوطی پروفیلی است به صورت مستطیل یا مربع که سطح آن را یک لایه روی برای محافظت فولاد در محیط های سخت پوشانیده است. از این قوطی بیشتر برای ساخت سازه های اسکلتی  گلخانه ها به دلیل حساس بودن شرایط دمایی و تاثیر آن روی فولاد استفاده می شود.

قوطی ستونی

از ورق سیاه تولید می شود. قوطی ستونی به دو دسته صنعتی و ساختمانی تقسیم شده. قوطی ستونی صنعتی دارای وزن بیشتر و استحکام بالاتری نسبت به قوطی ستونی ساختمانی است. از قوطی صنعتی  بیشتر در ساخت سوله، انبارها، کارگاه ها، ایستگاه را آهن و جرثقیل مورد استفاده قرار می گیرد و از قوطی ساختمانی بیشتر در ساخت درب و پنجره، راه پله و اسکلت فلزی ساختمان استفاده می شود.

پروفیل z

پروفیل z از نورد گرم در سایز و ابعاد مختلف تولید می شود. این پروفیل دارای ظاهری شبیه به z انگلیسی دارد. عمده استفاده از این پروفیل افقی شکل در سازه ساختمانی به دلیل استحکام بالا و وزن کم می باشد. پروفیل‌های زد بر اساس نیاز مشتری، در سایز و ابعاد مختلف، شخصی سازی می‌شوند و با یک گستره‌ی متفاوت از نظر سایز، به بازار عرضه می‌شوند. مشتری‌ها نیز بر اساس نیاز خود، سایزهای متعددی را سفارش می‌دهند.

پروفیل در ایران در حال حاضر توسط کارخانه های زیر تولید و روانه بازار می گردد. از این نوع پروفیل برای افزایش استحکام سقف‌های سالن‌های چند طبقه با وزن زیاد و سقف کارخانه‌ها، برای افزایش استحکام سازه‌های کوچک‌تر از کارخانه یا ساختمان‌های چند طبقه، برای ساخت فریم فلزی و ... استفاده می شود.

سوالات کاربردی:

پروفیل چیست؟

پروفیل به معنای ثایت بودن یک مقطع در طولی مشخص است اما در ساختمان سازی به مقطعی گرد، مربع یا مستطیل به صورت بسته یا باز گفته می شود که برای ساخت درب و پنجره، نرده، راه پله و حتی اسکلت فلزی استفاده می شود.

پروفیل چگونه تولید می شود؟

برای تولید پروفیل از تکنولوژی نورد گرم، نورد سرد و یا نورد مرکب استفاده می شود.

پروفیل z  چیست؟

پروفیل z از نورد گرم در سایز و ابعاد مختلف تولید می شود. این پروفیل دارای ظاهری شبیه به z انگلیسی دارد.

پروفیل صنعتی چه پروفیلی است؟

از ورق سیاه با ضخامت بالا تولید می شود که در صنعت به آن پروفیل سنگین می گویند.