کوپلر و کاربردهایش
فهرست مطالب
آشنایی با انواع کوپلر
رزوه چیست؟
کلام آخر
سوالات متدوال
آشنایی با انواع کوپلر
در محتوای قبلی سایت در مورد کوپلر صحبت شد. این مورد را در نظر داشته باشید استفاده از هر نوع کوپلری باید با توجه به مکان، زمان و شرایط قرار گیری آن باشد. در نظر بگیری که این ابزار در کدام قسمت آرماتر قرار می‌گیرد و با توجه به آن مناسب ترین نوع از این وسیله را انتخاب کنید. حالا می‌خواهیم درمورد انواع مختلف این ابزار پرکاربرد صحبت کنیم. تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.
کوپلر تبدیل
کوپلرهایی از نوع تبدیل STR در دو سایز مختلف تولید و روانه‌ی بازار می‌شود. این نوع از کوپلرها امکان اتصال در دو آرماتور که قطرهای متفاوتی دارند را فراهم می‌کند. این از اتصالات مکانیکی، برای میلگرد سایز 20 تا 50 مناسب بوده و اکثرا برای این سایز تولید می‌شود. لازم به ذکر است جنس کوپلرهای بازار عموما از فولاد آلیاژی است که این امر استحکام کوپلر را افزایش داده است.
از ابتدای طراحی و ساخت بتن آرمه برای ساختمان، برای انتقال بار بین میلگردهای تقویت کننده ساختمان از اتصالات اورلپ یا همپوشانی بهره گیری می‌کردند. کوپلرهای تبدیل اماکن اتصال دو قطر مشخص را فراهم می‌کند. این وسیله ابتدا به آرماتوری که دارای قطر بیشتری است متصل می‌شود.
بعضی از طراحان معتقد هستند که نوع اتصال در آرماتور بندی بسیار اهمیت دارد تا جایی که در بسیاری از موقعیت‌ها و شرایط اتصال میلگردها به یکدیگر را ترجیح می‌دهند. این گونه اتصالات از لحاظ استحکام مطمئن تر هستند و معمولا برای ساخت سازه پیشنهاد می‌شوند.
برای جایگزینی اتصال اورلپ در بتن از اتصال مکانیکی یا سیستم کوپلر میلگرد استفاده می‌شود. این دسته از اتصالات بار وارد شده بر میلگرد را به طور مستقیم از یک میلگرد در سازه به میلگرد دیگر متصل می‌کند. این انتقال بار بدون اتکای میلگرد به بتن و شرایط بتن در اطراف میلگرد اجرا می‌شود.
جالب که با فلسفه کاری کوپلرهای تبدیل آشنا شدید بهتر است این مورد را بگویم که در مواردی ممکن است دو میلگرد با سایزهای مختلف در یک نقطه به هم متصل شوند و از طریق این اتصال یک میلگرد واحد را تشکیل دهند. اگر این شرایط در سازه‌ای ایجاد شود، کوپلری که برای اتصال این دو میلگرد استفاده می‌شود نیز متفاوت خواهد بود.
اتصال مکانیکی از نوع پیچی قفل شونده
این دسته از اتصالات نوعی وصله مخصوص مکانیکی است. استفاده از این نوع کوپلرها در زمان‌هایی که طول آرماتور 20 سانتی متر باشد انجام می‌پذیرد.
همانطور که گفتیم کوپلر یک قطعه فلزی است که قابلیت اتصال دو میلگرد به یکدیگر را دارد. این دسته از کوپلرها در موارد خاصی کاربرد دارد.
کوپلری که از نوع پیچی یا بغل پیچ باشد زمانی به کار گرفته می‌شود که اشتباهی در کار اتصال رخ داده باشد. اگر طول میلگرد اتصال کوتاه تر از اتصال اورلپ باشد در این شرایط استفاده از اتصال اورلپ برای متصل کردن میلگردها مناسب نخواهد بود؛ زیرا باید آرماتور یک طول حداقلی داشته باشد تا بتوان اتصالات را بر قرار کرد و تعداد طبقات ساختمان را افزایش داد. اشتباهاتی که در هنگام بتن ریزی رخ می‌دهد شامل محاسبه نکردن درست طول بتن و اشتباهات اپراتور در بتن ریزی است.
از کوپلرهای عادی زمانی می‌توان استفاده کرد که سر دور آرماتوری که باید با این وسیله به هم متصل شود رزوه دار باشد. در این صورت رزوه‌های آرماتور با دندانه‌های کوپلر درگیر شده و به همدیگر متصل می‌شوند. اما در موارد استثنایی که امکان رزوه دار کردن یکی از آرماتورها وجود نداشته باشد از کوپلر پیچی استفاده می‌شود. کوپلرهای پیچی از یک طرف به وسیله پیچ به آرماتوری که توانایی رزوه دار شدن ندارد متصل شده و از طرف مقابل مثل کوپلرهای معمولی است و آرماتور مقابل باید قبلا در کارخانه رزوه دار شده باشد.
کوپلر انتهایی
کوپلرهای انتهایی ابزاری هستند به جای خم کردن انتهای آرماتور، در سازه مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دسته از کوپلرها باعث کم شدن نسبت میلگرد به خصوص در محل اتصال تیر به ستون می‌شوند. این از دسته کوپلرها تقریبا در همه‌ی بخش‌های ساختمان می‌توان استفاده کرد. برای استفاده از این نوع قطعه در سازه، باید انتهای آرماتئوری که به آن متصل می‌شود رزوه دار باشد. وظیفه‌ی این نوع کوپلر تامین کردن استحکام سازه، کاهش دادن مقدار میلگرد مصرفی در سازه و همینطور جلوگیری از خمش انتهای میلگرد است. متصل کردن این نوع میلگرد نیز به راحتی امکان پذیر است.
این وسیله می‌تواند فضا را برای اجرای درست آرماتور بندی و بتن ریزی تا میزان 60 درصد فراهم کند.
کوپلرهای استاندار به چه قطعاتی می‌گویند؟
این قطعه به رزوه راست گرد نیز معروف است. به همین دلیل در همه‌ی قسمت‌های سازه مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این اتصالات مکانیکی در قسمتی که حداقل یکی از آرماتورها امکان چرخش داشته باشند استفاده می‌شود. مواد اولیه این کوپلرها میلگرد ساده است.
کوپلر رزوه راست گرد برای تحمل بارها و نیروهایی که به آرماتور وارد می‌شود تعبیه شده است. ساخت این نوع اتصال طبق استاندارد خاصی صورت می‌گپذیریذ. بر طبق این استاندارد استفاده از آن در هر بخش از سازه بلامانع است.
به‌طور نرمال پیشنهاد می‌گردد در ستون‌ها برش میلگردها به‌طول 6 متر صورت گیرد که در این حالت تعداد اتصالات مکانیکی مورد نیاز هم کاهش خواهد یافت.
آشنایی با کوپلرهای گروتی
این نوع اتصال بیشتر برای سازه های پیش ساز استفاده می‌شود. ساختار این دسته از اتصالات به گونه‌ای است که از یک سمت رزوه شکل می‌باشد و از سمت دیگر دارای یک محفظه برای برش دادن بتن‌های گروت است.
کوپلرهایی از نوع جوشی با آرماتور
کوپلرهای جوشی آرماتور SWR قابلیت جوشکاری مستقیم بر روی آرماتور را داشته و استحکام نهایی را دارا می‌باشند.این کوپلر در دو نوع تولید و روانه‌ی بازار می‌شود. نوع اول این نوع اتصالات، یک طرف جوش آرماتور (SWR) و نوع دوم، دو طرف جوش (SWW) است.
این کوپلرها در شرایطی که آرماتور انتظار کوتاه‌تر از حد طبیعی است قابل استفاده بوده و قابلیت جایگزینی با کوپلر پیچی (STL) را دارند. این دسته از اتصالات قیمت کمتری دارند. این نوع اتصالات مکانیکی، برای میلگردهایی سایز 16 تا 50 تولید می‌شوند. ولی توصیه می‌گردد از این کوپلر برای آرماتورهای با سایز بیشتر از 25 میلیمتر استفاده گردد تا با این کار استحکام سازه بیشتر شود. این دسته از اتصالات دارای قابلیت خاصی هستند که وجود آنها برای سازه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
قابلیت خاصی که این دسته از اتصالات مکانیکی دارد، جوشکاری مستقیم بر روی آرماتورها در سازه است.
برای جوشکاری این نوع از اتصالات باید الکترودهای خاصی در دو طرف آن تعبیه کرد. جنس این الکترودها خاص و ویژه است و عمل اتصال را سهولت می‌بخشد
کوپلرهای جوشی میلگرد با سازه
با دانستن اینکه اتصال اورلپ و آرماتور خیلی قوی نیست باید از این اتصالات در سازه استفاده شود. این امر باعث استفاده از مقدار کمتر میلگرد انجام می‌شود.
کوپلر جوشی سازه یک قطعه مکانیکی از خانواده کوپلرها است که امکان اتصال آرماتور به سازه فلزی را ایجاد می‌کند. کوپلر جوشی سازه و میلگرد برای جوشکاری نیاز به گرمایش از قبل ندارد و برای جوشکاری این اتصالات بایستی دستورالعمل مربوطه دقیقا اجرا شود.
کوپلرهایی با رزوه چپ و راست
از این دسته از اتصالات در مکان‌هایی که هیچ کدام از آرماتورها امکان اتصال نداشته باشند استفاده می‌شود. نحوه‌ی ساخت هشدن این دسته از اتصالات به گونه‌ای است که با چرخیده شدن این اتصالات رزوه‌های دو آرماتور روی هم حرکت کرده و رزوه‌ها تا انتها درون این اتصالات بسته می‌شوند.
رزوه چیست؟
برای استفاده از این اتصالات در یک سازه باید میلگردهایی که در آن استفاده می‌شود حتما از قبل رزوه شده باشند تا قابلیت اتصال به کوپلرها را داشته باشند.
رزوه به شیارهایی که روی پیج و درون مهره قرار دارد گفته می‌شود وجود این شیارها باعث می‌شود که با چرخاندن پیچ به درون مهره باعث باز و بسته شدن و محکم شدن آنها درون کوپلر می‌شود.
برای استفاده از این اتصالات نیز فرآیندی شبیه به آنچه در بالا گفتیم؛ صورت می‌گیرد. شیارهایی روی میلگرد به وجود می‌آورند و همین شیارها که داخل آرماتور تعبه می‌شود داخل کوپلر هم وجود دارد و با پیچاندن میلگردها، یک اتصال قوی بین دو میلگرد و کوپلر برقرار می‌شود.
این اتصال به وجود آمده به قدری قوی و مستحکم است که گویی دو میلگرد تبدیل به یک میلگرد شده‌اند و اتصالی بین آنها صورت نگرفته است. همچنین در تست‌هایی که از این اتصال گرفته می‌شود همه نمونه‌ها به اندازه مقاومت کششی نامی میلگردها نیرو تحمل می‌کنند و عملکرد مجموعه میلگردهای متصل شده با کوپلر و میلگرد یکپارچه تفاوتی ندارد.
کلام آخر
در این محتوا شما را با انواع کوپلر و کاربرد هر کدام آشنا کردیم. همانطور که گفتیم، کوپلرها یکی از اتصالات مهمی هستند که وجود آن در هر سازه ضروری است. در مقالات بعدی با مطالب بیشتری از آنها آشنا می‌شوید.
سوالات متدوال
1) کاربرد کوپلر تبدیل در کجا است؟ این نوع از کوپلرها امکان اتصال در دو آرماتور که قطرهای متفاوتی دارند را فراهم می‌کند. پس وجود آنها برای سازه لازم است.
2) منظور از رزوه چیست؟ رزوه به شیارهایی که روی پیج و درون مهره قرار دارد گفته می‌شود وجود این شیارها باعث می‌شود که با چرخاندن پیچ به درون مهره باعث باز و بسته شدن و محکم شدن آنها درون کوپلر می‌شود.
3) کوپلرهای جوشی میلگرد با سازه چه مفهومی دارد؟ کوپلر جوشی سازه یک قطعه مکانیکی از خانواده کوپلرها است که امکان اتصال آرماتور به سازه فلزی را ایجاد می‌کند