کلاف بندی ساختمان
فهرست مطالب
کلاف بندی چیست؟
آشنایی با انواع کلاف بندی ساختمان
کلاف در چه مواردی بیشتر کاربرد دارد؟
میلگرد در کلاف بندی ساختمان چه نقشی ایفا می‌کند؟
کلام پایانی
کلاف بندی چیست؟
در ابتدا برای مفهوم کلاف بندی باید گفت که هر سازه از هر نوعی که باشد برای استحکام در برابر انواع نیروهای وارده، نیاز به کلاف بندی یا شناژ بندی دارد. این امر در قسمت پایین سازه یعنی فونداسیون صورت می‌گیرد. در ابتدای عملیات ساخت و ساز و پیش از اجرای دیوارهای سازه، کلاف بندی صورت می‌گیرد.
نیروهایی که به سازه وارد می‌شوند؛ از فونداسیون به زمین انتقال پیدا می‌کنند. در این شرایط اگر پی از یکدیگر مجزا باشد نیروهای وارد شده بر سازه باعث می‌شود که ساختمان حرکت کند و همين امر موجب اخلال در عملکرد سازه خواهد شد. اخلال در عملکرد سازه زمانی بروز می‌کند که ساختمان در معرض زلزله، طوفان و یا بلای طبیعی قرار بگیرد.
برای رفع این مشکل پی یا فونداسیون که در سازه به صورت جدا یا منفرد از یکدیگر هستند را با کمک شناژ بندی به یکدیگر متصل می‌کنند. وجود کلاف و اجرای کلاف بندی درست باعث می‌شود تا تمام بخش‌های ساختمان به طور یکنواخت عمل کرده و کلیه نشست‌هایی که ممکن است باعث آسیب به سازه شوند؛ به طور یکنواخت بر ساختمان اعمال شود. از طرفی نیروهای خارجی وارد شده بر سازه نیز به طور یکنواخت در تمام بخش‌های سازه پخش می‌شود. این موضوع باعث می‌شود که نیروها به یک نقطه از سازه وارد نشود و از خرابی ساختمان جلوگیری می‌کند.
نکته ای که در این مرحله باید به آن توجه شود، کیفیت مصالح استفاده شده در اجرای کلاف بندی ساختمان است. بعد از اجرای شناژ بندی، نوبت به دیوار چینی است. اهمیت کلاف بندی تا جایی است که قبل از اجرای آن نمی‌توان نسبت به نصب دیوار اقدام کرد.
آشنایی با انواع کلاف بندی ساختمان
انواع کلاف بندی با توجه به شرایط سازه و موقعیت مکانی ساختمان تعیین می‌شود. در این بین میزان بودجه و نوع پروژه مدنظر نیز در این امر دخیل هستند. به طور کلی کلاف بندی به دو نوع کلاف بندی قائم و کلاف بندی افقی تقسیم می‌شود. در ادامه به طور کامل به بررسی هر یک از آن‌ها می‌پردازیم.
کلاف بندی افقی چیست؟
این نوع کلاف بندی ستون‌های فونداسیون را به یکدیگر متصل می‌کند. این امر باعث می‌شود که نیروهای وارد شده بر پی در تمام بخش‌های سازه به طور مساوی پخش شود و در نهایت باعث کاهش آسیب به سازه می‌شود. اجرای کلاف بندی به صورت افقی باعث می‌شود که تمرکز نیروی فشاری از یک بخش سازه کم شود.
حتما بارها نام ساختمان ضد زلزله به گوشتان خورده است و همیشه این سوال برایتان ایجاد شده که چگونه می‌توان یک سازه مقاوم در برابر زلزله ساخت؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که برای ساخت سازه‌هایی که در برابر زلزله مقاوم هستند؛ شناژ یا کلاف افقی را به صورت ضربدری یا به صورت خرپا در بین ستون‌های پی قرار می‌دهند. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در مورد خرپا و عملکرد آن داشته باشید؛ مقاله خرپا در ساختمان سازی را مطالعه کنید. به این صورت، ارتعاشات و فشاری که به بخش اصلی فونداسیون وارد می‌شود تا حد زیادی کاهش یافته و بارها و ارتعاشات به زمین منتقل می‌شود. کلاف افقی را معمولا برای دیوارهای باربر در قسمت زیرین دیوار و زیر سقف اجرا می‌کنند.
موردی که در اجرای کلاف افقی با این روش باید در نظر داشته باشید عرض و ارتفاع آن است. اگر کلافی که زیر دیوار و سقف اجرا می‌شود عرض و ارتفاع کمتر از 25 سانتی متر داشته باشد، دیوار چینی بر روی سازه به درستی انجام نخواهد شد. پس توجه به عرض و ارتفاع برای کلاف بندی اهمیت بالایی دارد. حتی اگر در برخی از موارد کلاف بندی سقف با بتن مسلح شود، عرض و ارتفاع نباید دستخوش تغییر شود.
باید این مورد را گفت که کلاف بندی یا شناژ بندی افقی در ساختمان بارهای زیر را تحمل می‌کند:
- نیروی کششی که حاصل از وزن ساختمان است.
- نیروهایی که از سمت ستون‌های عمودی به فونداسیون ساختمان وارد می‌شود.
در هنگام کلاف بندی افقی باید به نکات زیر توجه داشت:
- برای کلاف بندی به صورت افقی باید از میلگرد با حداقل سایز 10 میلی متر استفاده شود.
- اگر عرض کلاف بندی افقی سازه از 35 سانتی متر بیشتر باشد، باید تعداد میلگردهای آجدار را بیشتر کرد. این تعداد باید 6 یا بیشتر باشد.
- در محلی که کلاف‌ها روی هم قرار گرفته اند، میلگردها باید دارای حداقل 50 سانتی متر همپوشانی باشند.
کلاف بندی قائم یا کلاف بندی عمودی چیست؟
کلاف بندی عمودی یا قائم نوع دیگری از اجرای کلاف بندی در ساختمان است. مورد مهمی ک در رابطه با کلاف بندی عمودی باید بدانید این است که اجرای آن باید حتما بعد از اجرای کلاف بندی افقی در فونداسیون باشد. از این موضوع می‌توان فهمید که شناژ عمودی یا شناژ قائم به تنهایی کارساز نخواهد بود.
کلاف عمودی در هنگام اجرا از یک سو به فونداسیون و از سمت دیگر به کلاف افقی متصل می‌شود. اگر طول دیواری که در بین دو کلاف قرار دارد از 5 متر بیشتر باشد، فاصله شناژ عمودی یا قائم در دیوارها کمتر خواهد بود.
نکات که در کلاف بندی عمودی باید به آن توجه داشت شامل موارد زیر است:
- در این نوع کلاف بندی نیز باید از میلگرد آجدار با حداقل سایز 10 میلی متر استفاده شود.
- برای اینکه میلگردها به یکدیگر متصل شوند باید از خاموت با حداقل سایز 6 میلی متر استفاده کرد.
- اطراف کلاف عمودی را باید با حداقل 25 میلی متر بتن پوشاند.
کلاف در چه مواردی بیشتر کاربرد دارد؟
داستن موارد مصرف کلاف از آن جهت مهم است که برای استحکام و ایمنی در صنایع مختلف به کار گرفته می‌شود. در ادامه موارد مصرف این نوع مقاطع فولادی را ذکر می‌کنیم.
- در مصارف ساختمانی از کلاف به وفور استفاده می‌شود.
- در صنعت فنر سازی به جهت افزایش استحکام فنرها در برابر ضربات وارده از کلاف به شکل فرم داده شده استفاده می‌کنند.
- ماده اولیه تولید مفتول است. بنابراین برای تولید توری، فنس، حصار و گابیون از کلاف استفاده می‌شود.
- برای ساخت انواع پیچ و مهره، میخ و پرچ از کلاف استفاده می‌شود.
- در صنایع الکترود سازی و برای جوشکاری از کلاف بهره گیری می‌شود.
میلگرد در کلاف بندی ساختمان چه نقشی ایفا می‌کند؟
اگرچه کلاف از استحکام بالایی در برابر انواع نیروهای فشاری برخوردار است؛ اما برای استحکام سازی ساختمان در برابر نیروهای کششی لازم است از میلگردها کمک گرفت. در حقیقت استفاده از میلگرد برای مسلح کردن بتن و افزایش مقاومت آن ضروری است. در ادامه به مهم ترین دلایلی که از فولاد برای مسلح کردن بتن استفاده می‌شود می‌پردازیم.
ضریب انبساط حرارتی برای بتن و فولاد یکسان است. این امر سبب می‌شود که استفاده از میلگرد در بتن آسیبی به ساختار ظاهری آن وارد نکند و سازه دچار ترک خوردگی نشود. فولاد و بتن قابلیت چسبندگی بسیار خوبی دارند و به راحتی می‌توان میلگرد را در بتن قرار داد. مورد دیگر عدم لغزش میلگرد در بتن است. این عامل را نیز می‌توان به قدرت چسبندگی بتن و میلگرد ارتباط داد.
مورد مهمی که در رابطه با به کارگیری میلگرد در کلاف باید بدانید این است که باید از جنس میلگرد آجدار با سایز 10 باشد. میلگردها باید در چهار وجه کلاف به طور یکنواخت پخش شده باشند. در این شرایط برای اتصال میلگردها به یکدیگر از خاموت استفاده می‌شود. خاموتی که در این مرحله به کار می‌رود باید حداقل قطری برابر با 6 میلی متر داشته باشد. مورد بعدی فاصله بین خاموت‌ها است. فاصله بین خاموت‌ها نباید از ارتفاع کلاف بیشتر باشد.
کلام پایانی
همانطور که در این مطلب گفتیم استفاده از کلاف برای استحکام سازه لازم و ضروری است. دو نوع کلاف ناکم برده شده یعنی کلاف افقی و کلاف عمودی یا قائم در یک راستا عمل می‌کنند. در این بین میلگردها باعث کمک و تقویت کلاف می‌شوند به همین خاطر استفاده از آن‌ها دارای اهمیت است. شما می‌توانید میلگرد مصرفی خود را در سایزهای مدنظر از همکار آهن خریداری کنید. برای این کار لازم است با شماره 091003109-031 تماس حاصل نمایید و از راهنمایی کارشناسان ما بهره مند شوید.