ورق فولادی و انواع آن

فهرست مطالب

• ورق
• ورق نورد گرم
• ورق نورد سرد
• ورق سیاه
• ورق اسیدشویی
• ورق گالوانیزه
• ورق رنگی
• ورق روغنی
• ورق آلیاژی
• ورق آج دار
• ورق شادولاین
• ورق قلع اندود
• ورق استیل
• محصولات ورق
• استاندارد ورق ها

 ورق

آلیاژی است با سطح صاف و مسطح، که جنس پایه ی آن از آهن، فولاد، آلومینیوم استیل و... می باشد. در صنعت آهن و فولاد، ورق ها به وسیله نورد سرد و یا گرم تولید می شوند. ورق های فولادی بسته به استاندارد تولید به مدل های ورق سیاه، رنگی، روغنی، گالوانیزه، اسیدشویی، آج دار و آلیاژی تقسیم می شود.
به طور کلی دو روش برای تولید ورق وجود دارد که در ادامه با آن آشنا خواهیم شد.
1. ورق نورد گرم
2. ورق نورد سرد

ورق نورد گرم

ابتدا شمش های فولادی در دمای 1100 درجه سانتی گراد قرار می گیرد، سپس فولاد حرارت دیده از غلتک های نورد عبور کرده و بعد از رسیدن به ضخامت مورد نظر توسط سیستم خنک کننده، خنک شده و در نهایت به صورت ورق رول شده از خط تولید خارج می شود.

 ورق نورد سرد

ورق های حاصله از نورد گرم، پس از شسته شدن در اسید و عبور از چندین غلتک کاهش ضخامت پیدا می کنند. سپس بسته به نوع استفاده به ورق های اسیدشویی، روغنی، رنگی و گالوانیزه تبدیل می شود. ورق های سرد دارای استحکام بیشتر و ضخامت کم تری نسبت به ورق های گرم می باشد. در ادامه انواع ورق را به صورت مختصر توضیح خواهیم داد.

 ورق سیاه

به دلیل حرارت بالا برای تولید این نوع ورق، رنگ ورق کمی تیره و مات می شود به همین دلیل به این نوع ورق، ورق سیاه یا Hot rolled mild steel گفته می شود که حاصل از نورد گرم است. از ورق سیاه علاوه بر ماده ی اولیه نورد سرد، برای ساخت قوطی، ستونی، پروفیل Z، فرانسوی و چهارچوب، ، ناودانی، نبشی، سپری، گارد ریل و تجهیزات ترافیکی، ورق پانچ، تسمه و زهوارهای فولادی، تانک و مخازن ذخیره سازی مشتقات نفتی، کشتی سازی و دیگر تجهیزات دریایی و صنایع عظیم استفاده می شود. در واقع ورق سیاه یکی از پرکابردترین ورق ها است که استفاده ی زیادی در ساختمان و بلخص صنعت دارد.

ورق اسیدشویی

ورق سیاهی است که به وسیله اسید مورد شست و شو قرار می گیرد تا سطحی صاف و صیقلی و عاری از ناخالصی ها و اکسیدها پیدا کند. از این ورق برای تولید پروفیل و ساخت قطعاتی مهم ازجمله بدنه، شاسی، چرخ و سایر قطعات در حوزه ی خودروسازی، تولید مخازن گاز مایع و مخازن تحت‌ فشار دیگر که نیاز به مقاومت بالایی دارند، ، ساخت انواع لوله‌های موردنیاز برای انتقال آب، گاز و نفت در صنعت ساخت لوله، و محصولات گالوانیزه استفاده می شود.

 ورق گالوانیزه

ورق سیاه بعد از تولید توسط نورد گرم، وارد مرحله نورد سرد شده و سپس بعد از قرارگیری یک لایه نازک از جنس عنصر فلز روی بر سطح خارجی ورق، تبدیل به ورق گالوانیزه می شود. این ورق یکی از پرکاربرد ترین نوع ورق هاست که به دلیل سختی بسیار زیادی که دارد در صنایع تولید انواع مخازن ساکن یا متحرک، مانند مخازن تانکر، سقف‌، بدنه‌ی سالن‌های بزرگ یا سوله‌های صنعتی و غیر صنعتی، انواع تجهیزات آشپزخانه مانند یخچال یا ماشین لباس‌شویی، انواع تابلوهای برق شهری یا صنعتی، انواع پروفیل، لوله و محصولات فولادی گالوانیزه کاربرد فراوانی دارد.

ورق رنگی

نوعی ورق گالوانیزه شده می باشد که با رنگ های متنوع و ضخامت متفاوت تولید، و وارد بازار می گردد. از این ورق در صنعت خودروسازی به عنوان مواد اولیه، ساخت صنایع فلزی مانند تولید بدنه رایانه، ساخت کابینت، تولید لوازم خانگی مانند لباس شویی، ظرف شویی، یخچال، ساخت و ساز نمای داخلی و خارجی سوله ها و بدنه انبار و ساخت کانتینر و ... استفاده می شود.

 ورق روغنی

پس از انجام فرایند نورد سرد و فرایندهای جانبی و اصلاحی، ورق به‌منظور حذف موج، صافکاری و لبه بری وارد فرایند اصلاح نهایی می‌گردد و پس از پایان کار به‌منظور جلوگیری از زنگ‌زدگی ورق، روغن‌کاری انجام شده و ورق روغنی تولید می شود. این نوع ورق دارای خواص مکانیکی است که باعث ایجاد مقاومت بیشتر در کشش و گسیختگی آن شده است. از این محصول در ساخت بدنه لوازم خانگی، صنایع روغنی، درب های ضد سرقت، کابینت سازی، ساختمان سازی و ... استفاده می شود.

ورق آلیاژی

ترکیب یک فلز با حداقل یک فلز یا نافلز دیگر است به عبارتی دیگر نوعی ورق است که دارای ترکیبات شیمیایی مختلفی می باشد. ورق های آلیاژی بر اساس آلیاژهای استفاده شده در آن دارای انواع مختلفی است که برای استفاده در کاربرد های گوناگون به کار می روند. انواع ورق های آلیاژی به صورت زیر است.
1. ورق‌ های آلیاژی فولاد
2. ورق ضد سایش
3. ورق آلیاژی آجدار
4. ورق‌های آلیاژی استیل
5. ورق ‌های آلیاژی برنج
6. ورق‌های آلیاژی فسفر برنز
7. ورق ‌های آلیاژی پیوتر
8. ورق‌ های آلیاژی آمالگام
9. ورق‌ های آلیاژی قلع اندود
10. ورق ‌های آلیاژی فلزات گران‌ بها

ورق های آلیاژی پرکاربرد:

1. ورق آج دار

ورقی است که روی سطح آن آج هایی قرار گرفته است که منجر به استحکام بیشتر آن شده است. به این ورق، ورق شطرنجی و یا ورق الماسی گفته می شود. ورق آجدار با توجه به نوع استفاده از ورق سیاه، روغنی تهیه می شود. از ورق آجدار در راه سازی، کف زمین های در حال عملیات ساخت، استفاده در کف اتاق کامیون ها و وانت بارها، ساخت حفاظ هایی برای مناطق حساس نظامی، جداسازی و دانه بندی در خطوط تولید مواد غذایی، سقف و دیواره های آسانسور، ساخت قطعات لوازم خانگی، ساخت ایستگاه های اتوبوس، پل ها، ساخت پله های اضطراری، ساخت دستگاه های صنعتی کارخانجات و … استفاده می شود.

2. ورق شادولاین

ورق آلیاژی است که علاوه بر گالوانیزه بودن رنگی نیز می باشد و بیشتر برای پوشش دهی سقف و شیروانی مورد استفاده قرار می گیرد. از مهم ترین ویژگی های این ورق وزن کمتر و مقاومت بالاتر در برابر خوردگی و اکسید آهن از دیگر ورق های فولادی است که منجر به استفاده در ساخت انواع دیوار و سقف کاذب شده است.

3. ورق قلع اندود

قلع یک فلز نقره ای سفید است که به بسیار سبک بوده و به راحتی ذوب می شود. ورق قلع اندود ورق نورد گرم است که دو طرف آن با یک لایه فلز قلع پوشانیده شده است. اضافه کردن فلز قلع به ورق منجر به انعطاف پذیری بیشتر و مقاومت بیشتر در برابر خوردگی و زنگ زدگی ورق می شود. از این نوع در
صنايع بسته بندي مواد غذائي ، شيميائي ، داروئي ، رنگها، ساخت فیلترهای روغن و قطعات الکتریکی ماشین آلات، باتری سازی و قطعات و تجهیزات الکتریکی و مواردی از این شکل استفاده می شود.

4. ورق استیل

ورقی آلیاژی است که از فولاد، کربن، کروم و مولبیدن ساخته شده است. این نوع ورق دارای درصد کمی از کربن است و به دلیل استفاده از کروم در آن دارای مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی می باشد. از این ورق در صنایع غذایی، صنایع پتروشیمی، ساخت بدنه‌ی خودرو، هواپیما و کامیون، ساخت لوازم خانگی، ساخت بدنه، پوشش و سقف آسانسور، ساخت قطعات بزرگ در کشتی‌سازی و ... استفاده می شود.

• محصولات ورق

ورق استفاده ی زیادی در ساختمان سازی و صنعت دارد. بسیاری از مقاطع فولادی از ورق تولید می شود برای آشنایی با این محصولات می توانید به مقاله محصولات ورق مراجعه کنید.

• استاندارد ورق ها

برای تولید ورق از استاندارد های متفاوتی می توان استفاده کرد. استانداردها توسط سازمان بین الملل تایید شده اند و هر کشوری استاندارد مخصوص به خود را دارد. برخی کشورها مانند ایران از استانداردهای کشورهای دیگر برای تولید ورق‌ های فلزی استفاده می کنند. در هر یک از این استانداردها جداولی وجود دارد که اطلاعات تخصصی برای ترکیبات شیمیایی به‌ کاربرده شده، خواص مکانیکی ورق ‌ها، ابعاد، وزن و … در اختیار مصرف ‌کنندگان قرار می دهند. معروف ترین استاندارد برای تولید ورق استاندارد آلمان، آمریکا و اروپا است.

سوالات کاربردی

ورق چیست؟

ورق آلیاژی است با سطح صاف و مسطح، که جنس پایه ی آن از آهن، فولاد، آلومینیوم استیل و... می باشد.

انواع ورق کدام است؟

• ورق سیاه
• ورق اسیدشویی
• ورق گالوانیزه
• ورق رنگی
• ورق روغنی
• ورق آلیاژی
• ورق آج دار

ورق سیاه چیست؟

ورقی است که رنگ آن کمی تیره و مات است به همین دلیل به این نوع ورق، ورق سیاه یا Hot rolled mild steel گفته می شود این نوع ورق حاصل از نورد گرم است.

ورق قلع اندود چه نوع ورقی است؟

ورق قلع اندود ورق نورد گرم است که دو طرف آن با یک لایه فلز قلع پوشانیده شده است.